Burgemeester Wouter Kolff nam in zijn toespraak uitgebreid de tijd om stil te staan bij 2023. Daarbij had hij het over de ellende op wereldniveau (natuurrampen en oorlogen), maar zoomde hij ook in op het leed van Dordrecht. Zo stond hij stil bij een aantal prominente Dordtenaren dat is overleden. Maar ook bij de problematiek rondom Chemours.
“De rechtbank sprak een tussenvonnis uit. Daarin blijkt Chemours aansprakelijk voor de schade die de gemeenten tussen 1984 en 1998 geleden hebben als gevolg van de uitstoot van PFOA. Dit mogen we gerust een mijlpaal noemen”, meent Kolff. Maar benadrukte tegelijk dat we er nog lang niet zijn. “Als gezamenlijke gemeenten hebben we drie hoofddoelen: we willen nul uit de pijp, we willen een Europees of wereldwijd verbod op PFAS en we willen alle schade vergoed en hersteld zien. Persoonlijk voeg ik er nog aan toe dat we voor dergelijke chemische industrie in ons land wellicht af moeten van een stelsel waarbij een door de overheid verstrekte vergunning leidend is. Het huidige stelsel waarbij de risico’s begrensd maar ook genomen worden door de overheid en samenleving.”
Maar het was niet alleen maar kommer en kwel het afgelopen jaar, liet de burgemeester weten. Hij, en vele Dordtenaren, hebben genoten prachtige evenementen, zoals Big Rivers, Wantijpop en de Dordt Pride. Kolff wees op ook de Avondvierdaagse die dankzij de inzet van maatschappelijk betrokken ondernemers terugkeerde.
Kansen en armoede
Genoeg negatief nieuws, maar ook positief nieuws dus. En zo is het eigenlijk met alles, meent Kolff. Het zijn twee kanten van een medaille, allebei bestaan ze en allebei zijn ze waar. Tegenstellingen zijn er en misschien ook nog wel groter dan ooit. Bijvoorbeeld op het gebied van armoede en welzijn. “Enerzijds: het risico op armoede in ons land is volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek in 45 jaar niet zo laag geweest als nu en werkloosheid is er nauwelijks”, zei Kolff. “Steevast staan we in de top-20 van veiligste landen ter wereld, in de top-10 van de wereld qua beste gezondheidszorg en in de top-5 van meest gelukkige en ook in de top-5 van rijkste landen ter wereld.”
Maar aan de andere kant: “Door vergrijzing zijn er steeds minder werkenden ten opzichte van het aantal gepensioneerden. Dit geeft problemen bij belangrijke functies in de zorg, het onderwijs, bij de politie of elders. Steeds meer jongeren wachten eindeloos op een eigen woning, die door de schaarste voor een starter onbereikbaar is geworden (…) Even inzoomend op Dordt: 40% van de basisschool leerlingen in de wijk Crabbehof heeft een verhoogd risico op een onderwijsachterstand. 30% van de jongeren in Wielwijk heeft geen startkwalificatie, een zelfde percentage van de inwoners is laaggeletterd en de helft van de woningen in Oud-Krispijn heeft een matig of slecht energielabel.”
Kolff sprak in zijn speech de hoop uit dat we komend jaar wat weerbaarder worden voor tegenslagen: “Soms bekruipt me het gevoel dat veel mensen geen enkele tegenslag meer kunnen hebben; dat de weerbaarheid door onze enorm hoge standaarden en welvaart onder het dieptepunt is gezakt.”
In Dordrecht wordt er van oudsher vaak geklaagd, soms terecht maar ook onterecht, volgens de burgemeester. Maar voor iedereen moet er aandacht zijn. “Al deze mensen maken samen de samenleving, maken ons land en maken ook onze stad. Al deze mensen doen ertoe. Al deze mensen verdienen het om gehoord en gezien te worden. En ze verdienen het ook om soms even de waarheid te horen of in een ander geval juist even een arm om de schouder of echte steun te krijgen.”
Meer naar elkaar opkijken
“Vorig jaar deed ik tijdens mijn nieuwjaarstoespraak een oproep tot meer menselijkheid. En sprak ik de wens uit dat we elkaar echt wat meer zíen in plaats van langs of door elkaar heen kijken. Die oproep staat nu wellicht nog meer dan vorig jaar.” Dit jaar voegt Kolff daar het volgende aan toe: “zie elkaar, luister naar elkaar, verplaats je in elkaar en bovenal: vertrouw elkaar. Tijdens het jaar dat voor ons ligt, gun ik ons allen dat we durven te investeren in vertrouwen. In elkaar. Dat we eerlijk zullen zijn zonder elkaar te beschadigen. Vertrouwen staat namelijk niet gelijk aan lief zijn voor elkaar. Want juist als je elkaar vertrouwt, ben je in staat om elkaar ook de waarheid te vertellen.”
“Ik gun ons dat we dus groeien in weerbaarheid en tegenslagen beter kunnen incasseren. Want dat zal nodig zijn in een snel veranderende wereld die dit simpelweg van ons vraagt.” Kolff sluit af met de vertaalde woorden van John Lennon’s Imagine:
“U mag me een dromer noemen, maar ik ben vast niet de enige.”