KadernotaDe kadernota Dordrecht van 2024 ziet er met de jaren steeds grijzer uit. Het jaar 2026 wordt zelfs beschreven als een ‘ravijn-jaar’. Dit komt doordat de gemeente in 2023 een tekort zal hebben van 1,8 miljoen euro. In 2024 gaat het weer even de andere kant op, maar vanaf 2025 daalt het budget weer. Dit is gebaseerd op schattingen waardoor de definitieve getallen nog op enkele miljoenen kunnen afwijken.
Wethouder van financiën, Peter Heijkoop, vertelt dat heel het gemeenteland in de zorgwekkende cijfers zit. ‘Deze hebben te maken met de fundamentele afspraken rijk en gemeente. Het rijk zorgt voor het overgrote deel van de inkomsten en die zijn op dit moment niet in orde. Volgend jaar is dat nog geen probleem, maar vanaf daarna zullen we flink moeten bijsturen. Zolang er geen degelijk financieel beleid is, zullen wij hier in de stad in ieder geval niet meer uitgeven dan wat er binnenkomt.’
Vanuit de Vereniging Nederlandse Gemeenten is de boel op scherp gezet. Zij is in gesprek met de minister van financiën en met de premiers om de ambities die het rijk voor zich ziet werkelijkheid te maken. Ambities betreft het klimaat en de huizenmarkt en armoedebeleid bijvoorbeeld.
Oplossingen
In het Thema van de Maand worden er vier oplossingen besproken. De eerste oplossing is vroeg beginnen met sparen, maar daar is het nu eigenlijk al te laat voor. De tweede en derde optie zijn inkomsten verhogen (door bijvoorbeeld de belasting op huizen en voertuigen op te schroeven) en uitgaven verlagen. Het nadeel hieraan is echter dat er dan minder ruimte is om te investeren in de gemeente en de toekomst.
De laatste ‘oplossing’ is niks doen. In werkelijkheid is dat laatste geen optie. Het gevolg van niks doen is dat de gemeente dan onder toezicht komt van het rijk onder artikel twaalf. Als iedere gemeente niks doet, krijg je een vastlopend systeem.
Wet maatschappelijke ondersteuning valt onder de portefeuille van wethouder Chris van Benschop. Zij benadrukt dat het vooral belangrijk is om ervoor te zorgen dat je de mensen die hulp nodig hebben die hulp ook kan blijven bieden. ‘Het is niet dat we helemaal niet zagen aankomen dat de kosten zouden stijgen. Maar hoe enorm die kosten zouden stijgen met de inflatie zag niemand aankomen. Maar we hebben wel altijd gezien dat Dordrecht sociaal-economisch een sprong te maken heeft. Je moet uiteindelijk gaan kiezen. Waar investeer je op en waar kan het een tandje minder? De tijd ‘alles kan’ is voorbij.’
Onzekerheid
De oorzaak van de financiële, onzekere ‘ravijn-jaren’ in 2026 en 2027 komt volgens Professor dr. Maarten Allers, Hoogleraar Economie, omdat er dan een nieuw kabinet komt. Als je de financiële bijlagen heel goed ging lezen, zag je dat ze gaan stoppen met het geldsysteem voor de gemeente. En ze hebben nog geen nieuw systeem. Ze hebben toen waarschijnlijk gedacht dat ze een paar jaar later wel weer zouden bedenken hoe ze het gaan doen. Dus voor de komende jaren weten gemeenten wel wat ze krijgen en daarna gaan we wel weer indexeren en verhogen als het nodig is. Terwijl ze nog helemaal niet wisten hoe. Gemeenten zijn verplicht om in hun begroting vier jaar vooruit te kijken. Het laatste jaar van die begroting was dus al onzeker. Een begroting maken zonder te weten hoeveel geld je hebt, is toch wel heel gek.’
Wouter Spoel, PvdA, verwacht van het college dat zij met een aantal voorstellen komt om te bezuinigen. ‘We zien dat er vooral wordt geïnvesteerd in de infrastructuur. Maar heel weinig in bomen, terwijl we proberen te vergroenen.’
‘Wat ons opvalt is dat het Coalitieakkoord van alles heeft beloofd over vergroening in de stad en daar nog heel weinig van terecht is gekomen. Dat komt doordat het college zich vooral focust op het Stadspark XXL‘ vertelt Pieter Groenewegen van de PvdD.
Bekijk hieronder de reportage.