Theresa* haalt diep adem als haar ex-vriend de zaal binnenstapt. Ze sluit haar ogen. Haar advocaat fluistert een paar woorden in haar oor. Ze knikt. Dan kijkt ze snel de publieke tribune rond: de ex, zijn vader, zijn advocaat en een verslaggever. Theresa perst haar lippen op elkaar.
De rechter ziet het. “Vindt u het moeilijk om hier te zijn?”, vraagt ze. “Ik wil hier liever niet zijn!”, zegt Theresa met hoorbare wanhoop. “Dat snap ik”, zegt de rechter rustig. “Maar er ligt wel een heel dik dossier over u.”
Negen maanden lang heeft Theresa een relatie met Frank*. Dan gaat het uit. Na de breuk kan ze niet meer stoppen met bellen naar hem. Anoniem. Maandenlang. Soms tientallen keer per dag. Ze gaat bij mensen voor de deur zitten. Ze doet alsof ze Frank is. Ze regelt dates voor hem.
Op zaterdag doet Rijnmond verslag van een opmerkelijke rechtszaak in onze regio. Vandaag het verhaal van een 27-jarige vrouw die wordt verdacht van stalking en smaad. Smaad is het zwartmaken van iemand. Dit speelde van augustus 2023 tot februari van dit jaar.
“U wordt beschuldigd dat u op Instagram en Snapchat accounts op zijn naam bleef aanmaken. U benaderde mensen”, zegt de rechter. “Er is iemand die uw ex opbelt en zegt: ik had net toch zo’n rare chat met jou. Was jij dat nou echt?"
Theresa maakt ook Whatsapp-groepen aan met daarin vrienden en bekenden van Frank. Ze schrijft in die groepen dat Frank een geslachtsziekte heeft. Dat hij haar heeft mishandeld. Dat hij haar heeft verkracht. Ze plaatst er foto’s van blauwe plekken bij. De zus van Frank leest het ook allemaal.
“U bleef hem ook maar berichten sturen. U kon het gewoon niet loslaten.” De rechter praat heel kalm en begripvol. Ze ziet dat Theresa waarschijnlijk het liefst meteen de zaal uit zou vluchten. “Maar waarom deed u dat nou?”
“Ik wilde het niet uitmaken. Hij wilde het. Ik was heel verdrietig”, zegt Theresa zachtjes. “Ik wilde antwoorden van hem. Waarom? Ik wilde hem niet dwarszitten, alleen maar antwoorden. Waarom? Maar nu wil ik die antwoorden niet meer.” De vrouw in het leren jasje begint te huilen.
Nieuwe relatie
“U had op een gegeven moment een nieuwe relatie. En toch ging het door”, zegt de rechter. “Ja, daar was ik heel gelukkig mee.” Theresa lacht door haar tranen heen. De rechter denkt dat ze een grapje maakt. “Nee, dat is niet cynisch", zegt Theresa. "Met hem was ik écht gelukkig.”
Nieuwe liefde of niet, vijf maanden lang kent Theresa geen genade. Ze zet Frank met zijn telefoonnummer op datingssites. “Hij werd ’s avonds door mensen gebeld”, zegt de rechter. “Die zeggen rare dingen. U gaat ook bij familie van hem langs. Daar zit u op de stoep om te praten.”
De wijkagent houdt een stopgesprek met Theresa. “Dat was heel emotioneel”, zegt de rechter. “U belooft beterschap. Maar dan doet u het toch weer”. Theresa kijkt naar haar bruin gelakte nagels. “Ik weet het niet waarom ik het toch weer deed." Haar antwoorden zijn kort en het gesprek verloopt niet zo soepel.
“Heeft u wel eens geprobeerd te bedenken hoe het is om dagenlang anoniem gebeld te worden”, probeert de rechter. “Niet leuk”, zegt Theresa. “Dat is helemaal niet leuk.”
“Dat lijkt me nogal een understatement”, reageert de rechter. Theresa’s advocaat steekt haar hand op en vraagt of ze even met haar naar de gang mag. Een time-out. Als ze drie minuten later weer zitten is de toon anders.
De tranen rollen over Theresa’s wangen. “Het spijt me wat ik heb gedaan”, snikt ze. “Ik weet dat ik fout zat. Ik vind het gewoon eng om hier te zijn. Dit zal nooit meer gebeuren! Ik wil nooit meer op het politiebureau zijn! Twee nachten in de cel. Dat is gewoon niet leuk!”
De rechter kijkt in haar papieren. “Dan ga ik toch even een vervelende vraag stellen. Er waren in 2019 en 2021 ook registraties door ex-vriendjes van gedrag dat hierop lijkt. Stalking. Er was zelfs vorige maand nog een registratie van uw ex-vriend.”
Het is even stil. “Was dit dan de vriend waar u helemaal gelukkig mee was?”, vraagt de rechter. Theresa knikt. “Ja, dat was hem. Maar wat hij zegt is niet waar. Tegen hem ga ik aangifte doen van smaad.”
Gedoe
“Hoe komt het nou toch dat u zo extreem reageert als u verdriet heeft of als u afgewezen wordt?", vraagt de rechter. "U wilt het per se vasthouden. Misschien heeft u een daar een beetje hulp bij nodig. De reclassering zegt dat als er een relatie uit gaat, dat er dan gedoe ontstaat. U vindt het heel lastig om los te laten.”
Theresa knikt en snikt. “Meestal komt dat gedrag ergens vandaan", gaat de rechter door. "Door je jeugd of dat je ergens bent beschadigd in je leven. Je moet dat eerst begrijpen voordat je kan veranderen.”
Theresa zegt met een klein stemmetje: “Ja, hulp zou voor mij fijn zijn.”
De rechter zegt ook dat Theresa naar de politie had moeten gaan als ze echt verkracht was. En dat niet rondbazuinen op sociale media. "Klopt", zegt ze. "Maar ik was verliefd. Ik heb het voor me gehouden. Het enige wat ik wilde is dat hij in mijn huisje welkom was. Als ik naar de politie ging, was er niks meer.”
Dan stapt de vader van Frank naar voren. Namens zijn zoon leest hij een verklaring voor. “Mijn vertrouwen is geschaad. In de mens, maar vooral in vrouwen. Al die mensen die Theresa blind geloofden, zonder ook maar één woord aan mij te hebben gevraagd. Ik was opgesloten. Zelfs thuis was er geen plekje waar ik tot rust kon komen. Hartkloppingen.” Hij vraagt 2500 euro voor alle ellende.
“Moet je de informatie over een soa in een whatsapp-groep met allerlei mensen delen?”, vraagt de officier zich hardop af. “Nee! Ik vind het moeilijk om te horen dat mevrouw zegt dat ze spijt heeft. Dat er weer iets speelt geeft me veel twijfel. Dat is iets waar we wat mee moeten. Het is gelukkig wel iemand die mee wil werken.”
De advocaat van Theresa weet dat ontkennen weinig zin heeft. Frank hield alles bij op de computer in een Excelbestand.
“Ik denk dat mevrouw hulp nodig heeft”, zegt ze. “Ik wil u om een lagere taakstraf vragen. Ze zal veel behandeling en therapie moeten ondergaan. Dat voelt ook als een straf. 2500 euro schadevergoeding vind ik veel. 1500 euro lijkt me wel genoeg.”
Het vonnis
Ik vind dat smaad bewezen is", opent de rechter. "Ik ben er niet bij geweest. Maar uw verhaal wordt helemaal niet onderbouwd. U verpest zijn goede naam. De registraties zijn zorgelijk. Misschien doet u het nog wel een keertje." Ze veroordeelt Theresa tot 200 uur taakstraf, drie maanden voorwaardelijke cel, verplichte behandeling en begeleiding en een contactverbod met Frank. Een fikse straf. Ook moet Theresa 2500 euro betalen aan haar ex.
*Omwille van hun privacy is de naam van de verdachte en het slachtoffer gefingeerd. De redactie kent hun ware identiteit.
