Volgens deze Dordtse energiecoach hoeft bezuinigen op de torenhoge energierekening geen bakken met geld te kosten

Van 140 euro per maand schoot ik ineens naar een kleine 200. Eind september liep mijn jaarcontract af en dan shop ik altijd even rond. Maar lager dan dit kreeg ik het toch echt niet. Zo'n megasprong voor warmte en stroom, dat was een geheel nieuwe en toch ook wel pijnlijke ervaring.

Ik, sinds 17 jaar eigenaar van een jaren '20 huis niet ver van het centrum van Dordrecht, heb nog geluk. Met drie weken later oversluiten had de teller al op een hallucinante 330 euro per maand gestaan. Een buitenaardse verhoging, ik kan het niet anders omschrijven. Dus is het nu tijd voor actie.

Nu is het ook niet zo dat ik de afgelopen 17 jaar helemáál stil heb gezeten als het gaat om isoleren. Met wat voorzetramen plaatsen en glas vervangen is bijna al het enkel glas inmiddels dubbel geworden. Op een memorabele dag ben ik ook eens in een regenpak door mijn krappe kruipruimte , en langs de witbeschimmelde spinnen, getijgerd om de cv-buizen te voorzien van een warm jasje.

De brievenbus is inmiddels verstopt achter een harige borstel waar af en toe een brief uitkomt. De radiatoren hingen voor warmte weerkaatsend folie, maar zijn inmiddels verdwenen en vervangen door vloerverwarming.

Zijn infrarood-camera om ongewenste warmtelekken te detecteren heeft de energiecoach van Drechtste Stromen Fritz Jung thuisgelaten. Daarvoor is het nu nog te warm buiten. "Maar dan kom ik in de winter gewoon weer bij je terug", belooft hij al voordat hij koffie heeft gekregen. Fritz doet niet aan cosmetische, onnodige en dure ingrepen om het energielabel van mijn woning te verhogen. We doen alléén dat wat zich binnen een paar jaar helemaal terugbetaalt. Mooi zo: Fritz is precies wat ik nodig heb.

Net als zijn collega-vrijwilligers bij Drechtse Stromen is hij zó enthousiast over isoleren dat hij in principe kosteloos advies geeft. Is dat niet geweldig?

Terwijl we aan de koffie zitten, begint Fritz vakkundig een lijst met vragen af te lopen. "Hoe oud is je koelkast? Ouder dan zeven jaar? Vervangen, dat verdien je terug. Kan je cv-temperatuur op zestig graden en houd je het nog steeds warm? Doen. Moet ik mijn oude thermostaat aan de muur vervangen door een fancy nieuw digitaal apparaat met de laatste snufjes? Zolang je de verwarming niet heel vaak vergeet lager te zetten als je weg bent, hoeft dat niet.

Bij mij thuis schakelt de verwarming automatisch lager als we allebei weg zijn, omdat er dan langdurig geen verbinding wordt gemaakt met het wifi-netwerk." Maar dat zulke science-fiction niet per se voor iedereen is, dat snapt Fritz.

"Ik maak een inschatting van het huis en zijn bewoners", legt Fritz uit. "Het gaat om de spullen, maar ook om het gedrag. Laat je de deur openstaan als je weggaat? Hangen er gordijnen voor de verwarming? Hoeveel houdt iemand van warmte? Mijn vrouw is een koukleum en ik heb het altijd warm. Boven haar stoel hangt nu een infrarood-paneel. De kachel kan dan laag blijven. Zij warm, ik koud en wij allebei blij."

Dan is het tijd om aan onze inspectieronde te beginnen. "Ik stel voor dat we van beneden naar boven werken", zegt Fritz. Dat begint goed, want de eerste duizenden euro's die ik in mijn hoofd al had uitgegeven blijven snel in mijn portemonnee. De 'koude' voordeur is volgens Jung nog prima op te lappen met tochtstrips van het dikste soort. "Wel goed aanbrengen, want als ze verkeerd zitten, werken de strips niet." De achterdeur komt op een soortgelijke manier door de keuring.

Fritz: "Het zijn vaak de simpelste dingen waarmee je grote stappen zet. Je hoeft niet altijd meteen te denken aan grote zaken als spouwmuurisolatie. Wat bij jou niet kan overigens. Jij hebt enkelsteensmuren, zag ik in het bouwarchief van de gemeente. Zo deden ze dat 90 jaar geleden."

Op het laatste stukje enkel glas in huis, de ruitjes van de voordeur, moet volgens Fritz isolerende raamfolie komen. Een relatief klein bedrag, even strak trekken met een hete haardroger. "Je ziet het nauwelijks en het werkt bijna net zo goed als dubbelglas, een echte aanrader." De voorzetramen aan de voorkant van mijn woonkamer isoleren minder goed dan het modernste HR++ of tegenwoordig zelfs driedubbel glas, maar Fritz begrijpt dat ik mijn karakteristieke houten kozijnen er niet zomaar uit wil slopen. "Dat kunnen ze tegenwoordig heel mooi maken hoor. Maar het verlies hier is niet zo groot, een voorzetraam houdt ook veel binnen."

Die vele duizenden euro's die ik al een beetje had uitgetrokken voor nieuwe isolerende ramen en deuren, gaan voor een deel mijn kruipruimte in, wordt even later duidelijk. Fritz houdt niet van half werk en kruipt manmoedig onder de vloer. "Hij is toegankelijk, maar niet diep. Dat is een uitdaging. Het is een koude, tochtige toestand beneden. Je moet daar wel wat aan doen. Met je vloerverwarming ben je nu de kruipruimte aan het verwarmen."

Isolatiemateriaal aan de onderkant van de vloer, daarvoor is het te krap, dat wist ik. Maar Fritz weet iets anders: een dikke laag isolerende 'schuimpjes' op de grond. "Dat houdt de kou ook goed tegen en is makkelijk aan te brengen", zegt hij. Kosten zo'n dertig euro per vierkante meter. "Maar dat verdien je echt terug. Ik zou het doen."

Als we de trap opgaan en de slaapkamer van vader en moeder des huizes binnentreden, wacht mij een prettige verrassing. Het dubbelglas moet daar zo'n beetje van de tijd zijn dat dubbelglas in zwang kwam: de oliecrisis van de jaren zeventig. "Heb je het wel eens koud in bed?", vraagt Fritz. Nee. "De meeste mensen niet. Als je de ramen open hebt en de kamerdeur dicht laat, kun je het gewoon laten zitten."

Terwijl we uitkijken over de achtertuin, met daarin onze toch wel redelijk stroomverslindende jacuzzi, vertelt pensionado Fritz over zijn fascinatie voor besparen. "Dat heeft me altijd bezig gehouden, energievraagstukken. Ik werkte voor oliefabrikant Valvoline en daar dacht ik er voortdurend over na: hoe verbruik je zo min mogelijk brandstof? Dertig jaar wonen mijn vrouw en ik in hetzelfde huis, ook uit de jaren 20. Bij iedere verbouwing hebben we het verder geïsoleerd. We betalen nu maandelijks bijna niets meer." Hij wekt zelf stroom op en verspilt bijna niks.

Over de jacuzzi gesproken. Het was flink rondbellen met ons wel erg schuine dak, maar ik heb iemand gevonden die het wil doen. We krijgen zonnepanelen. Volgens de berekening heb ik ze in vier jaar terugverdiend. Al zegt Fritz dat die berekeningen soms wel heel optimistisch zijn. "Trek daar maar wat langer voor uit."

Zo'n huis vol 'gratis' warmte als dat van plaatsgenoot Fritz, dat wil ik natuurlijk ook. Maar hét grote vraagstuk van mij en vele anderen wacht boven ons hoofd op zolder. Eén ding weet ik al wel: ons dak is aan de binnenkant geïsoleerd met dat harige spul waar je jeuk van krijgt. De kamer van zoon is regelmatig tropisch te noemen. Dat spul helpt dus. Maar die bejaarde cv, wat moeten we daarmee?

Hij is zeventien jaar oud, maar doet het nog prima. Beneden was Fritz er radicaal over. "Absoluut vervangen, dat is geen vraag meer. Veel te oud, niet rendabel meer." Eenmaal boven blijkt hij genuanceerder. Ik mijmerde al wel eens over een gasbesparende moderne warmtepomp, maar zag de krappe ruimte op de kamer van zoon. Die nieuwerwetse apparaten zijn gróót.

Fritz: "Dan moet je inderdaad de boel openbreken. Gezien de ruimte is een warmtepomp te groot. Maar jij hebt nu net de eerste lichting van de hoogrendements-ketels."

Ik heb geluk, dit kan dus nog net door de beugel. Goed onderhouden en uitzingen zolang het kan. Ondertussen hopen dat de ontwikkelingen zo razendsnel blijven gaan als nu. Er worden voortdurend nieuwe dingen uitgevonden. Duimen dus dat er een nieuw compact en gasloos keteltje komt, nog net voor mijn huidige betrouwbare cv-vriend op zolder zijn laatste aardgasadem uitblaast.

Daarmee komt er een eind aan het rondje met energiecoach Fritz. Twee grotere investeringen in de vorm van een nieuwe koelkast en een dikke isolerende laag op de zanderige bodem onder woonkamervloer en verder wat klein bier. Zonnepanelen op het dak. En dan wachten op ontwikkelingen in cv-land.

Daar had ik vooraf zeker voor getekend. We doen het dus niet zo slecht. En dan val ik in de grootste verrassing van vandaag: hoe makkelijk het is om een zak geld te krijgen en hoe moeilijk vervolgens om het ook uit te geven aan mensen die voor je aan de slag gaan. Maar daarover meer de volgende keer.