John S. heeft zelf enige tijd verbleven op Tro Tardi. Na een mislukte relatie werd hij weggestuurd en volgens deskundigen zou de boosheid zich daarna bij hem hebben opgestapeld, als een stuwmeer.
Op 4 mei 2022 bindt hij een schoenmaker in Vlissingen vast, doet hem een blinddoek voor en schiet de man door het hoofd. John S. heeft verklaard dat het slachtoffer willekeurig gekozen was, om te kijken of het wapen dat hij had gekocht ook echt werkte.
Twee dagen later gaat hij naar de zorgboerderij in Alblasserdam. Bij de paarden schiet hij Natalie (34) dood, Fleur (20) raakt zwaar gewond. Hij loopt naar de kantine en doodt daar Ann-Sofie (16), Roan (13) loopt zwaar lichamelijk letsel op. John S. belt vervolgens 112. Hij spreekt zelf van "een kettingreactie in mijn hoofd die nu is gestopt."
Het gerechtshof over deze wraakactie: "U heeft daarmee een signaal willen afgeven. Jarenlang heeft u plannen gehad om mensen dood te schieten."
Kans op herhaling is groot
Door zijn stoornissen wordt John S. als verminderd toerekeningsvatbaar gezien. De kans dat hij in herhaling vervalt, is groot. Dat rechtvaardigt dwangverpleging in een tbs-kliniek. De rechter in Rotterdam oordeelde in 2023 dat levenslang meer recht doet aan de ernstige feiten en dat bovendien een lange celstraf lastig te combineren is met tbs. Want: hoe valt in te schatten of behandeling na een kleine dertig jaar nog zinvol is?
Het Haagse gerechtshof had een speciale opdracht gegeven aan de deskundigen van het Pieter Baan Centrum: heeft tbs nog nut na een lange celstraf. "Daar is een duidelijk antwoord op gekomen: ja, dat is nog zinvol. Daarbij gaat het in dit geval niet om genezing, maar om de kans op herhaling terug te dringen."
Bij levenslang is er de theoretische kans dat een veroordeelde na ruim 25 jaar vrijkomt. In dat geval zou iemand dan onbehandeld op straat komen.
'Vergelding moet nu vooropstaan'
De advocaat van John S. had ervoor gepleit om een kortere celstraf op te leggen zodat "deze zieke man" zo snel mogelijk aan de behandeling kan beginnen. Het hof ziet geen reden om een kortere celstraf op te leggen dan de maximale dertig jaar. "Vergelding moet nu vooropstaan."
Het gerechtshof geeft nog een speciale opdracht mee aan het ministerie van justitie, dat bepaalt naar welke Penitentiaire Inrichting John S. moet. "In een gewone gevangenis lopen bewaarders en medegedetineerden risico. Het beste is hem naar een PI te brengen met een sociotherapeutische setting, waar mensen werken die snel kunnen onderkennen dat er iets mis met hem is."
Na het voorlezen van de uitspraak klinkt er een applaus vanaf de publieke tribune. De nabestaanden en slachtoffers in de zaal lijken allen tevreden dat levenslang wordt omgezet in dertig jaar plus tbs. Of zoals een van de nabestaanden zegt: "Dit is voor ons het maximaal haalbare."
Deze publicatie verscheen eerder op de kanalen van onze mediapartner Rijnmond.